MDF مخفف عبارت Medium-density fibreboard و به معنای تخته فیبر با چگالی متوسط است. پس از آن که تفکرات جهانی نیاز به کنترل مصرف چوب پیدا کرد و همچنین قیمت بالای چوب طبیعی برای مصرف کننده، تولید فرآورده های چوبی مختلف مورد توجه قرار گرفت که MDF یکی از این فرآورده ها است. روش تولید این تخته فیبر به صورت خشک است و منظور از چگالی متوسط، دانسیته بین 650 تا 800 کیلوگرم بر مترمکعب است. MDF ها برای ایجاد دوام بیشتر و تنوع ظاهری به راحتی روکش می شوند که متداول ترین نوع آن در کشور روکش ملامینه است. در این روش کاغذ نقش دار تحت فشار و حرارت با چسب بر روی MDF پرس می شود. در بازار اوراق فشرده دیگری نیز مانند نئوپان، تخته سه لایه، تخته چندلا، تخته فیبر سخت و ... وجود دارد. اما MDF با وجود داشتن شباهت با این اوراق تفاوت هایی دارد که مزیت های آن نیز محسوب می شود. این ویژگی ها باعث تقاضا بالای این محصول در بازار شده و به مرور زمان جایگاه مستحکمی را برای MDF ایجاد کرده است. برای درک بهتر مزیت های MDF، خصوصیات آن را باهم مرور می کنیم:
MDF خصوصیات فیزیکی و مکانیکی قابل توجهی دارد و در ابعاد، ضخامت و چگالی های مختلفی تولید می شود. همچنین MDF در ابعاد و ضخامت خود استحکام و پایداری دارد به این معنی که در شرایط مختلف و تحت فشار، ویژگی های خود را حفظ می کند. MDF تولیدی متراکم است و سطح و لبه های صاف دارد، در نتیجه قابلیت شکل پذیری و حکاکی خوبی دارد و برای ابزارخوری، سمباده زنی و ماشین کاری مناسب است. MDF ها معایب چوب طبیعی را ندارند و پروفیل چگالی آن همگن و یکنواخت است. MDF حالات شبیه چوب دارد، زیبایی ظاهری و طبیعت ملایم آن از نقاط قوت این محصول است. به راحتی می توانید بر روی MDF روسازی های مختلف مانند انواع روکش و رنگ آمیزی را اعمال کنید. قیمت محصول با توجه به قابلیت های آن مناسب است.
MDF با دسته بندی های متنوعی در بازار ارائه می شوند، در این مطلب انواع MDF را برحسب ویژگی های ساختاری، باهم بررسی می کنیم:
ام‌دی‌اف نازک (Thin )
کلاس استاندارد برای MDF نازک به دسته های 1.8 میلی متر، 2.5 میلی متر، 6-2.5 میلیمتر و 6-4 میلی متر تقسیم می شود. استاندارد MDF نازک EN - 622-5 است.
کاربرد متداول برای MDF نازک استفاده به عنوان دیوارکوب، پوشش سقف، کف پوش، رویه سازی برای درب های چوبی، سطح پشتی کمد ها و کابینت ها، کف کشوها، صنعت خودروسازی، اجرای تخته های زاویه دار و منحنی، پشتی صندلی و ... است.
ام‌دی‌اف ضخیم (Thick )
کلاس MDF ضخیم طبق استاندارد به دو دسته 45-30 میلی متر و 60-45 میلی متر تقسیم می شود. این محصول استاندارد EN - 622 – 5 دارد و برای ساخت محصولاتی که در آن ها ویژگی تحمل فشار و وزن مهم است و یا نیاز به انجام ماشین کاری عمیق است، استفاده می شود.
از کاربردهای MDF ضخیم می توان از ساخت پایه های میز، ستون ها، سازه های معماری، کف نیمکت، طاق ها، رویه کاری کابینت و ... نام برد.
ام‌دی‌اف با فرمالدئید کم (Low Formaldehyde )
فرمالدئید گاز منتشر شده از MDF است و میزان آن برحسب نوع و مقدار چسب به کار رفته در ساخت MDF متفاوت است. میزان انتشار فرمالدئید نباید از gr100/mg30 بیشتر باشد. بهتر است در مکان قرارگیری MDF و محصولات آن، تهویه مناسب وجود داشته باشد تا این گاز از محیط خارج شود. استاندارد این MDF EN - 622 – 1 است.
عمده کاربرد MDF با فرمالدئید کم در دکوراسیون داخلی و ساخت مبلمان و وسایل منزل است.
ام‌دی‌اف مقاوم در برابر رطوبت
اگر MDF معمولی در معرض رطوبت قرار بگیرد، دچار تغییرات در ابعاد و ضخامت می شود. شکل آن دفرمه شده و اصطلاحاً باد می کند. می توان با انجام تغییراتی در فرآیند تولید MDF و استفاده از نوعی چسب ضد رطوبت به جای اوره فرمالدئید، مقاومت آن را در برابر رطوبت افزایش داد. از MDF مقاوم در برابر رطوبت می توان در محیط هایی با رطوبت نسبی تا 80 درصد استفاده کرد.
کاربرد این MDF برای ساخت انواع مبلمان و تزئینات حمام و سرویس بهداشتی، کابینت دور ظرفشویی، پله ها، قاب پنجره ها، کف پوش ها و پروفیل های خاص است.
ام‌دی‌اف مقاوم در برابر حشرات و قارچ‌ها
اگر در ساخت MDF از مواد ضد حشره و قارچ کش استفاده شود، محصول نهایی مقاوم در برابر هجوم این آسیب خواهد بود. کاربرد اصلی این MDF در ساخت کفپوش است.
ام‌دی‌اف با وزن مخصوص بالا (High Density Fiberboard)
می دانید که MDF معمولی چگالی متوسطی دارد. اگر این چگالی با تغییر در فرآیند تولید و مواد اولیه خمیر چوب افزایش یابد و بیش از 800 کیلوگرم بر مترمکعب شود، MDF با وزن مخصوص بالا تولید شده است. بالا رفتن دانسیته MDF قابلیت های ماشین کاری و سطح سازی را افزایش می دهد و ویژگی های مکانیکی و فیزیکی آن را بهبود می دهد.
از MDF با وزن مخصوص بالا در ساخت پله ها، میزکار، قفسه های صنعتی، کف پوش و ... استفاده می شود.
ام‌دی‌اف با وزن مخصوص پائین (Low Density Fiberboard)
اگر MDF تولیدی، دانسیته ای بین 550 تا 650 کیلوگرم بر متر مکعب داشته باشد، آن را MDF با وزن مخصوص پایین می نامیم. کاربرد این نوع MDF در پروژه هایی است که نیاز به استحکام بالا مطرح نیست و در عوض سبک بودن آن اهمیت دارد. در اغلب این سازه ها قابلیت حمل و جا به جایی سازه ها با دست از نیازهای اصلی است.
رایج ترین کاربردهای MDF با وزن مخصوص پایین شامل ساخت غرفه های نمایشگاهی، پروفیل های دکوراتیو معماری، رویه و عایق حرارتی یا صوتی و مواردی از این دست است.
ام‌دی‌اف با روکش‌های تزئینی (Decorative surfaced)
MDF ها را می توانید با روکش های متنوع تهیه کنید. روکش ها هم گستره رنگ بندی وسیعی دارند و هم طرح های مختلف طبیعی و فانتزی مانند طرح چوب های طبیعی مختلف، طرح سنگ، طرح فلز و ... را شامل می شوند. انواع روکش در دسته بندی های مختلف همچون روکش های چوبی، کاغذی، PVC و ملامینه قابل تهیه است. بر حسب پروژه و نیاز خود می توانید روکش تزئینی MDF را انتخاب کنید و به بهترین نتیجه در ساخت محصولات خود برسید.
ام‌دی‌اف‌های قالب‌گیری شده
قالب گیری کردن MDF با شکل و فرم مشخص توسط دستگاه پرس انجام می شود. MDF قالب گیری شده پس از پرس روکش شده و به بازار عرضه می شود. واردات این محصول نسبت به گذشته در حال رونق است.
کاربرد MDF قالب گیری شده برای ساخت درب های چوبی و درب کابینت و کشو یا قاب پنجره است. به طور کلی اگر نیاز به رویه طرح دار و انحنادار دارید، MDF قالب گیری شده گزینه مناسبی است.
ام‌دی‌اف‌های قابل انعطاف
قابل انعطاف کردن MDF یک ویژگی مقطعی و نسبی است. برای دادن خاصیت انعطاف پذیری به MDF در هنگام تولید آن از پیش تیمار شیمیایی با ترکیبات الکالین استفاده می شود و در نتیجه قابلیت خم و شکل پذیری و انعطاف آن ارتقا می یابد. توجه کنید که خاصیت پلاستیکی القا شده به MDF در این روش موقتی است.
ام دی اف‌های باکارایی بالا
منظور از MDF با کارایی بالا، دسته ای از MDF ها با نام HIGH PERFORMANCE LEVEL است که به طور خلاصه به آن HPL می گویند. کارایی این نوع از MDF با روش گوناگون ارتقا یافته است و در مقابل آسیب های فیزیکی همچون خراشیدگی، ساییدگی و حرارت مقاومت بالایی دارند. این نوع MDF در صنعت کابینت سازی پرکاربرد است.